Excimer Lazerle Kırma Kusurlarının Tedavisi Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
Günümüzde gözlük veya kontakt lens kullanımından kurtulmak isteyen birçok kişi, lazerle yapılan göz ameliyatlarını tercih etmektedir. Halk arasında "göz çizdirme" olarak bilinen bu uygulama, aslında yüksek teknolojili bir lazer işlemiyle miyopi, hipermetropi ve astigmat gibi kırma kusurlarının kalıcı olarak düzeltilmesini sağlar.
Tıbbi ismiyle excimer lazer cerrahisi, son 30 yılda milyonlarca kişiye net görüş kazandırmış, güvenli ve etkili bir yöntemdir. Bu yazıda, göz çizdirme ameliyatının detaylarını, hangi yöntemlerin kullanıldığını, kimlerin aday olduğunu, iyileşme sürecini ve sık sorulan soruları ayrıntılı şekilde bulacaksınız.
Göz Çizdirme Ameliyatı Gerçekte Nedir?
Göz çizdirme terimi halk arasında yaygın olsa da, aslında göz yüzeyine zarar veren bir işlem değildir. Excimer lazer, gözün ön tabakası olan korneanın şeklini yüksek hassasiyetle yeniden düzenleyerek ışığın retinaya doğru şekilde odaklanmasını sağlar. Böylece kişi net görüşe ulaşır ve gözlük ya da lens kullanımına ihtiyaç kalmaz.
Bu işlem sırasında gözde herhangi bir "çizme" yapılmaz (özellikle SMILE ve PRK gibi yüzeyel yöntemlerde). Lazer, sadece mikron düzeyinde dokular üzerinde çalışır ve ince bir dokuyu uzaklaştırır.
Hangi Kırma Kusurlarında Uygulanır?
- Miyopi: Uzak görmede zorlanırlar
- Hipermetropi: Yakın ve uzak görmede zorlanırlar
- Astigmatizma: Hem yakın hem uzak görmede bozulma
- (Bazı hastalarda bu üçü bir arada olabilir)
Excimer lazer tedavisi ile bu kırma kusurları yüksek oranda düzeltilebilir. Hedef, hastanın gözlük veya lens olmadan günlük yaşamını net görüşle sürdürebilmesidir.
Uygulanan Lazer Yöntemleri
1. LASIK (Laser Assisted In Situ Keratomileusis): Korneada çok ince bir kapakçık (flap) oluşturularak alt tabakaya lazer uygulanır. İyileşme süreci oldukça hızlıdır. En yaygın yöntemlerden biridir.
2. PRK / LASEK (Photorefractive Keratectomy): Kornea yüzeyi (epitel tabakası) kazındıktan sonra lazer uygulanır. Kapakçık oluşturulmaz. Korneası ince olan bireyler için uygundur. İyileşme süreci LASIK’e göre biraz daha uzundur.
3. SMILE (Small Incision Lenticule Extraction): Flap açılmadan, korneanın içine lazerle küçük bir disk çıkarılır. Dokuya en az zarar veren yöntemlerden biridir. Özellikle miyop ve astigmat tedavisinde etkilidir.
Her yöntem her hasta için uygun değildir. Hangi tekniğin tercih edileceğine göz yapısı, kornea kalınlığı ve numara derecelerine göre göz doktoru karar verir.
Kimler Göz Çizdirme Ameliyatı İçin Uygundur?
Aşağıdaki özellikleri taşıyan bireyler genellikle lazer tedavisine aday olabilir:
- 18 yaşından büyük olmak
- Göz numarasının son bir yılda sabit kalmış olması
- Kornea yapısının yeterli kalınlıkta ve sağlıklı olması
- Keratokonus, korneal distrofiler gibi yapısal göz hastalıklarının bulunmaması
- Şeker hastalığı, romatizmal hastalıklar gibi bazı sistemik durumların kontrol altında olması
- Hamile veya emziren olmamak (geçici hormonal değişiklikler nedeniyle)
Ameliyat öncesinde detaylı bir lazer uygunluk muayenesi yapılır. Bu muayenede kornea topografisi, gözyaşı testi, göz tansiyonu, retina muayenesi gibi birçok parametre değerlendirilir.
Ameliyat Süreci Nasıl İlerler?
Göz çizdirme ameliyatı genellikle iki göz için toplam 10–15 dakika süren, ağrısız ve güvenli bir işlemdir.
1. Hazırlık: Göz damlası ile anestezi uygulanır. İşlem sırasında hasta tamamen uyanıktır.
2. Lazer uygulaması: Seçilen yönteme göre kornea yüzeyi hazırlanır ve lazerle yeniden şekillendirme yapılır.
3. Sonlandırma: İşlem sonrası göz koruyucu bir kontakt lens yerleştirilebilir (özellikle PRK yönteminde).
4. Taburcu: Hasta 30–60 dakika gözlem altında tutulduktan sonra evine gönderilir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
İyileşme süreci kullanılan yönteme göre değişir:
- LASIK: 24–48 saat içinde görme büyük ölçüde netleşir. Hafif batma, kuruluk hissi olabilir.
- PRK: İyileşme 4–7 gün sürebilir. Bu sürede bulanık görme, ışık hassasiyeti daha belirgindir.
- SMILE: Genellikle 2–3 gün içinde görüş netleşir. İyileşme hızlı ve konforludur.
İlk birkaç gün:
- Gözlerde batma, sulanma, hafif ağrı olabilir (PRK'da daha belirgin)
- Doktorun verdiği antibiyotik ve kortizonlu damlalar düzenli kullanılmalıdır
- Gözleri ovuşturmamak, makyaj yapmamak, kirli ortamda bulunmamak gerekir
- İlk hafta havuz, sauna ve denize girilmemelidir
Göz Çizdirme Ameliyatının Avantajları
- Kalıcı görme düzeltmesi sağlar
- Gözlük veya kontakt lens kullanımına gerek kalmaz
- Estetik olarak özgüven kazandırır
- Sporcular ve aktif yaşam sürenler için idealdir
- Yüksek başarı ve hasta memnuniyeti oranlarına sahiptir
Olası Yan Etkiler ve Komplikasyonlar
Modern cihazlarla ve deneyimli hekimlerle yapılan göz lazer tedavilerinde ciddi komplikasyon riski oldukça düşüktür. Ancak yine de bazı yan etkiler gözlenebilir:
- Geçici görme bulanıklığı
- Göz kuruluğu
- Gece ışıklarda kamaşma, harelenme
- İstenilen düzeltmenin tam elde edilememesi (çok nadir)
- Nadiren enfeksiyon, flap kayması (sadece LASIK’te)
Bu durumların büyük çoğunluğu geçicidir ve doğru takip ile düzelir.
Sonuç: Göz Çizdirme Ameliyatı ile Net Bir Geleceğe Bakmak Mümkün
Göz çizdirme ameliyatı, doğru hasta seçimi ve uygun teknikle uygulandığında yüksek başarı oranına sahip, güvenli ve kalıcı bir çözümdür. Gözlük veya lens kullanmak istemeyen, uygun adaylar için lazer cerrahisi yaşam kalitesini ciddi şekilde artırabilir.
Ancak unutulmaması gereken en önemli konu: Her lazer ameliyatı kişiye özeldir. Dolayısıyla işlem öncesi detaylı bir değerlendirme yapılmalı, karar uzman bir göz hekimi tarafından verilmelidir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Göz çizdirme ameliyatı kalıcı mı?
Evet. Uygulanan lazer işlemi kalıcıdır. Ancak ilerleyen yaşla birlikte doğal görme değişiklikleri (örneğin presbiyopi) herkes için geçerlidir.
Ağrı hissedilir mi?
Hayır. İşlem öncesi damla ile yapılan anestezi sayesinde ağrı hissedilmez. Sadece hafif bir baskı hissi olabilir.
Ameliyat sonrası işe dönüş süresi nedir?
LASIK ve SMILE hastaları genellikle 1–2 gün içinde işe dönebilir. PRK’da bu süre 4–5 gün olabilir.
Gözlük takan herkes lazer yaptırabilir mi?
Hayır. Kornea kalınlığı, numara derecesi ve göz sağlığına bağlı olarak her birey uygun olmayabilir. Ön değerlendirme şarttır.
