Katarakt Nedir?
Gözün doğal merceğinin saydamlığını kaybetmesi sonucu görüşün bulanıklaşması durumunu tanımlar. Genellikle yaşlanma sürecinin bir parçası olarak gelişir, ancak travmalar, bazı tıbbi durumlar veya uzun süreli ilaç kullanımı gibi faktörler de katarakt riskini artırabilir. Katarakt, renkleri soluk görme, gece görüşünün zayıflaması ve gözlük reçetelerinin sık sık değiştirilmesi gibi belirtilere yol açabilir.
Katarakt Tedavisi
Genellikle cerrahidir ve bu ameliyatla bulanıklaşmış mercek çıkarılıp yerine yapay bir mercek (göz içi lensi) yerleştirilir. Bu işlem genellikle aşağıdaki yöntemlerle gerçekleştirilir:
Fakoemülsifikasyon (Fako): Bu en yaygın kullanılan katarakt cerrahisi yöntemidir. Bir ultrasonik cihaz kullanılarak bulanıklaşmış mercek parçalanır ve emilir. Daha sonra göz içine yapay lens yerleştirilir.
Ekstrakapsüler Katarakt Ameliyatı (ECCE): Bu yöntemde, mercek tamamen çıkarılır ve yerine yapay lens konur. Fako yöntemine göre daha büyük bir kesi gerektirdiğinden daha uzun bir iyileşme süreci olabilir.
İntrakapsüler Katarakt Ameliyatı (ICCE): Bu yöntemde, hem lensin hem de lens kapsülünün tamamı çıkarılır ve yerine yapay lens konur. Bu yöntem artık çok az kullanılmaktadır.
Katarakt Ameliyatları
Genellikle güvenlidir ve komplikasyonlar nadirdir. Ameliyat sonrası görme iyileşmesi genellikle hızlıdır, ancak tam iyileşme süreci birkaç hafta sürebilir. İyileşme süreci boyunca, göz damlaları veya ilaçlar kullanılabilir. Katarakt ameliyatından sonra gözlük veya kontakt lens kullanımı da gerekebilir.
Katarakt ameliyatı sonrası olası komplikasyonlar arasında enfeksiyon, göz içi basıncının artması (glokom), retina dekolmanı gibi durumlar yer alabilir. Bu nedenle ameliyat öncesinde doktorunuzla tüm riskleri ve faydaları tartışmak önemlidir.
Katarakt cerrahisi sonrası kullanılan göz içi lensleri, katarakt ameliyatında çıkarılan doğal merceğin yerine yerleştirilen yapay merceklerdir. Bu lensler, hastanın görüşünü düzeltmeye ve odaklamayı yeniden sağlamaya yardımcı olurlar. Farklı tipte ve özellikte göz içi lensleri bulunmaktadır, hastanın ihtiyaçlarına ve cerrahın önerilerine göre seçilirler.
Katarakt cerrahisi sonrası kullanılabilen göz içi lens türleri şöyle özetlenebilir:
Monofokal Lensler: Bu lensler, belirli bir odak uzaklığı için tasarlanmıştır. Genellikle uzak görüş veya yakın görüş için optimize edilirler. Eğer monofokal lens seçilirse, uzak veya yakın görüşte daha net görmeyi sağlar, ancak diğer mesafelerde (örneğin bilgisayar ekranı veya ara mesafe) hala gözlüğe ihtiyaç duyulabilir.
Toric Lensler: Bu lensler astigmatizma gibi korneanın düzensiz eğriliği durumunda tercih edilir. Astigmatizma düzeltmesi sağlarlar ve genellikle monofokal lenslerle birleştirilir. Bu sayede hem katarakt düzeltilir hem de astigmatizma düzeltilir. Yine de yakın veya uzak mesafede net görüş sağlamak için gözlüğe ihtiyaç duyulabilir.
Multifokal veya Bifokal Lensler: Bu lensler, hem uzak hem de yakın mesafede net görüş sağlamak için tasarlanmıştır. Bu tür lensler, merceğin farklı bölgelerine gelen ışığı farklı odak uzaklıklarında toplayarak çoklu odak noktaları oluşturur. Bu sayede hastaların hem uzak hem de yakın mesafede daha bağımsız bir şekilde gözlüksüz görüş elde etmeleri amaçlanır.
Trifokal Lensler: Bu lensler, uzak, ara ve yakın mesafelerde net görüş sağlamak için tasarlanmıştır. Multifokal lenslere benzer şekilde çalışırlar, ancak daha fazla odak noktası sunarlar ve böylece daha geniş bir görüş aralığı sağlarlar.
EDOF veya Genişetilmiş Odak Derinliği olan Lensler: Uzak ve yakın arasında kesintisiz bir görüntü sağlar, ama yakını gösterme potansiyelleri trifokal merceklere göre düşüktür. Işıklar etrafında halkalar ve gece ışık saçılmaları daha azdır.
Unutmayın ki katarakt tedavisi konusundaki en doğru ve güncel bilgileri göz doktorunuzdan almalısınız.
Hangi tür göz içi lensinin tercih edileceği, hastanın yaşam tarzı, görme ihtiyaçları, göz yapısı ve cerrahın önerileri gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Cerrahınız, sizin için en uygun lens seçeneğini değerlendirmek için bir değerlendirme yapacaktır.