Gözlük Numarasından Daha Fazlası: Yüksek Miyopiye Bağlı Göz Sağlığı Riskleri
Miyopi, yani uzağı net görememe sorunu, günümüzde en sık rastlanan kırma kusurlarından biridir. Genelde göz küresinin normalden uzun olması nedeniyle oluşan bu durumda gözlük ya da kontakt lensle görme keskinliği artırılabilir. Ancak bazı bireylerde miyopi çok daha yüksek değerlere ulaşır ve sadece bir görme kusuru olmaktan çıkarak yapısal bir göz hastalığı haline gelir. İşte bu durum, dejeneratif miyopi ya da diğer adıyla patolojik miyopi olarak adlandırılır.
Dejeneratif miyopi, yüksek numaralı miyopiye ek olarak gözün arka yapılarında zamanla oluşan hasarlarla seyreden, ilerleyici ve potansiyel olarak kalıcı görme kayıplarına neden olabilen ciddi bir hastalıktır. Bu yazıda dejeneratif miyopinin ne olduğunu, nasıl geliştiğini, kimleri etkilediğini ve nasıl izlenip yönetildiğini detaylı şekilde ele alacağız.
Dejeneratif Miyopi Nasıl Gelişir?
Miyopik bireylerde göz küresi normalden daha uzun yapıdadır. Gözün ön arka aksının uzaması ile görüntü retina üzerine değil, onun önüne düşer ve bu da uzak görüşün bulanık olmasına yol açar. Yüksek miyopide (genellikle -6.00 diyoptri ve üzeri), bu uzama gözün anatomik yapılarında ciddi gerilmelere neden olur. Özellikle göz arka duvarı olan sklera, retina ve koroid tabakaları zamanla incelir, anatomik ve fonksiyonel sorunlar başlar.
Bu yapısal değişiklikler, yalnızca görme netliğini değil, aynı zamanda retina sağlığını da tehlikeye atar. Gözde izlenen bu büyüme süreci, zamanla görme alanında bozulmalara, merkezi görüşte bulanıklığa ve hatta retina dekolmanına kadar ilerleyebilir.
Belirtiler Nelerdir?
Dejeneratif miyopi genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar ve yetişkinlikte ilerlemeye devam eder. Bu süreçte gözlük numaraları sık sık artar. Ancak bu durum sadece “yüksek numaralı gözlük” olarak algılandığında, altta yatan dejeneratif süreç gözden kaçabilir.
Belirtiler arasında:
- Giderek artan miyopi numaraları
- Görüntüde bozulma, özellikle düz çizgilerin eğri görünmesi
- Renklerde solukluk veya bulanıklık
- Görme alanında kararma ya da “gölge düşmesi” hissi
- Gece görüşünün zayıflaması
- Uçuşan cisimler veya ışık çakmaları
özellikle retina ve makula etkilenmişse daha belirgin hale gelir.
Dejeneratif Miyopi Hangi Göz Hastalıklarına Yol Açar?
Yüksek derecede miyopi, sadece uzağı görememe sorunu değildir; gözün yapısal sağlığı açısından ciddi riskler taşır. Dejeneratif miyopiye sahip bireylerde aşağıdaki hastalıklar daha sık görülür:
Retina Dekolmanı: Retina tabakasının yerinden ayrılması sonucu ani görme kaybı gelişebilir.
Makula Dejenerasyonu: Merkezi görmeden sorumlu makula bölgesi incelip, yapısı bozularak işlevini yitirebilir.
Koroidal Neovaskülarizasyon: Retinanın altında anormal damar oluşumu meydana gelir ve bu damarlar kanama riski taşır, ani görme kaybıyla sonuçlanabilir.
Stafilom: Göz arka duvarında dışa doğru balonlaşma görülür.
Glokom: Göz içi basıncının yükselmesiyle optik sinir hasarı meydana gelir.
Katarakt: Erken yaşta mercekte bulanıklık oluşabilir.
Bu komplikasyonlar, görme kalitesini doğrudan ve ya dolaylı biçimde etkileyebilir.
Kimler Risk Altındadır?
Dejeneratif miyopi, genetik yatkınlığı olan bireylerde daha sık görülür. Ailesinde yüksek miyopi olan çocukların erken yaşlardan itibaren düzenli göz muayenesi ile izlenmesi önerilir. Özellikle okul çağında gözlük numaraları hızla artan çocuklar, retina açısından da dikkatle değerlendirilmelidir.
Bu duruma daha çok Asya kökenli toplumlarda rastlansa da, yaşam tarzındaki değişiklikler nedeniyle tüm dünyada yaygınlığı artmaktadır. Uzun süreli yakın çalışma, dijital ekranlara yoğun maruz kalma ve dış ortamda az vakit geçirme gibi çevresel faktörlerin de miyopi gelişimini ve ilerlemesini etkileyebileceği gösterilmiştir.
Dejeneratif Miyopi Tanısı Nasıl Konur?
Tanı, kapsamlı bir göz muayenesi ile konur. Refraksiyon testiyle miyopi derecesi belirlenir. Göz dibi muayenesi, retina ve optik sinirin durumu hakkında bilgi verir. Daha ileri değerlendirmelerde:
OCT (Optik Koherens Tomografi): Retina ve makula yapısını yüksek çözünürlükle gösterir.
Fundus Fotoğrafı: Retina üzerindeki yapısal değişikliklerin takibi için kullanılır.
Göz Ultrasonu: Takipte gözün ön arka aksını değerlendirmede önemlidir. Retina ayrılması gibi durumlarda yardımcı olabilir.
Düzenli takiple retina ve makuladaki dejeneratif süreç izlenebilir ve gerekli durumlarda erken müdahale mümkün olabilir.
Dejeneratif Miyopide Tedavi Seçenekleri Var mıdır?
En önemli tedavi aslında myopi artışının önlenmesi için küçük yaştan itibaren miyopi takibi ve önlenmesidir.
Dejeneratif miyopide temel hedef, hasarın ilerlemesini yavaşlatmak ve oluşabilecek komplikasyonları önlemektir. Kırma kusuru gözlük ya da kontakt lensle düzeltilebilir. Ancak retina ve makuladaki hasarların tedavisi daha karmaşıktır.
Anti-VEGF İlaçlar: CNV (anormal damar oluşumu) gibi durumlarda, göz içine enjeksiyon şeklinde uygulanır.
Retina Cerrahisi: Retina dekolmanı gibi durumlarda acil cerrahi gerekebilir.
Katarakt veya glokom gelişmişse: Cerrahi veya medikal tedaviler planlanır.
Bunun yanında yaşam tarzı değişiklikleri, gözleri yakında fazla zorlamamak ve büyüme çağında günde iki saat güneşten faydalanmak da önemli koruyucu önlemler arasında yer alır.
Sonuç
Dejeneratif miyopi, sadece gözlük numarası yüksekliği olarak algılanmamalıdır. Göz sağlığını tehdit eden ilerleyici bir durumdur. Görme kalitesini kalıcı olarak etkileyebilecek bu hastalıkta, erken teşhis ve düzenli retina takibi büyük önem taşır. Yüksek miyopiye sahip bireylerin, yalnızca kırma kusuru değil, retina sağlığı açısından da izlenmeleri gerekmektedir. Bu yaklaşım, olası komplikasyonların erken fark edilmesini ve zamanında müdahaleyi mümkün kılar.
Gözlük numaranız sürekli artıyorsa veya daha önce yüksek miyopi tanısı aldıysanız, göz sağlığınızı yalnızca görme keskinliğiyle sınırlamayın; retina ve makula kontrollerinizi de ihmal etmeyin.
Siz de dejeneratif miyopi muayenesi hakkında detaylı bilgi almak ve 2025 yılı güncel fiyat seçeneklerini öğrenmek için Prof. Dr. Fatma Yülek’in kliniğiyle iletişime geçebilirsiniz. Randevu ve bilgi için bizimle hemen iletişime geçin.
